Τι ισχύει για τα εισαγόμενα προϊόντα;

Η ενωσιακή νομοθεσία αποβλέπει στην ασφαλέστερη χρήση των χημικών ουσιών που περιέχονται και στα προϊόντα που αγοράζετε από την αγορά της ΕΕ. Εφαρμόζονται συστήματα για τη διασφάλιση των προϊόντων, καθώς και για την ιχνηλάτηση και την απόσυρση των μη ασφαλών προϊόντων.

Η ενωσιακή νομοθεσία βασίζεται σε πρότυπα υψηλού επιπέδου ασφάλειας. Σκοπός της οδηγίας για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων είναι να διασφαλίσει ότι στην ΕΕ πωλούνται μόνο ασφαλή προϊόντα. Οι επιχειρήσεις πρέπει να εισάγουν και να πωλούν μόνο προϊόντα που είναι ασφαλή, ενώ πρέπει να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με τυχόν κινδύνους που ενέχουν τα προϊόντα τους. Επίσης, πρέπει να διασφαλίζουν την ιχνηλασιμότητα των επικίνδυνων προϊόντων ώστε να είναι εφικτή η απόσυρσή τους προκειμένου να αποφεύγονται οι κίνδυνοι για τους καταναλωτές. Ως εκ τούτου, εάν αγοράζετε προϊόντα που δεν κατασκευάζονται στην ΕΕ αλλά εισάγονται από χώρες εκτός ΕΕ, τα προϊόντα αυτά πρέπει επίσης να συμμορφώνονται προς τα ίδια πρότυπα χημικής ασφάλειας. Για τη συμμόρφωση των προϊόντων υπεύθυνος είναι ο εισαγωγέας τους στην ΕΕ.

Βάσει του κανονισμού REACH, οι επιχειρήσεις που εισάγουν προϊόντα στην Ευρώπη οφείλουν να γνωρίζουν κατά πόσον τα προϊόντα τους περιέχουν ουσίες που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία πάνω από ένα ορισμένο όριο, υποχρεούνται δε να διαβιβάζουν τις εν λόγω πληροφορίες στους εμπόρους λιανικής και στους καταναλωτές, εφόσον τους ζητηθεί. Οι εισαγωγείς υποχρεούνται επίσης να γνωρίζουν εάν τα προϊόντα τους περιέχουν χημικές ουσίες που υπόκεινται σε περιορισμούς στην Ευρώπη, όπως, για παράδειγμα, ο μόλυβδος στα κοσμήματα.

Οι αρμόδιες αρχές μπορούν να επιβάλλουν περιορισμούς βάσει του κανονισμού REACH προκειμένου να αντιμετωπίζουν ζητήματα μη ασφαλών προϊόντων. Για παράδειγμα, μπορούν να επιβάλουν περιορισμό ή απαγόρευση μιας χημικής ουσίας, είτε αυτή βρίσκεται στην καθαρή της μορφή είτε περιέχεται σε συγκεκριμένα προϊόντα.

Εντοπισμός και απόσυρση μη ασφαλών προϊόντων από την αγορά της ΕΕ

Σε περίπτωση που διαπιστωθεί εκ του ελέγχου ότι ένα προϊόν που διατίθεται στην αγορά ενδέχεται να μην είναι ασφαλές, υπάρχουν συστήματα για την αντιμετώπιση του ζητήματος και τη διασφάλιση της απόσυρσής του.

Ο έλεγχος της ασφάλειας των προϊόντων που διατίθενται στην αγορά και η επιβολή πιθανών κυρώσεων αποτελεί πρωτίστως ευθύνη των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών. Οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών συνεργάζονται στενά με τις τελωνειακές αρχές προκειμένου να προστατεύουν τους καταναλωτές από την εισαγωγή μη ασφαλών προϊόντων που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ.

Για να υποστηρίξει τη συγκεκριμένη διαδικασία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατηρεί ένα σύστημα ασφαλείας που αποκαλείται σύστημα ταχείας ανταλλαγής πληροφοριών (Rapid Alert System), το οποίο παρέχει τη δυνατότητα ταχείας ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ χωρών της ΕΕ σχετικά με μη εδώδιμα προϊόντα που θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών.

Σε περίπτωση που οι αρχές ενός κράτους μέλους εντοπίσουν ένα επικίνδυνο προϊόν, το προϊόν μπορεί να αποσυρθεί και η αρμόδια αρχή θα ενημερώσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στη συνέχεια, η Επιτροπή θα ενημερώσει τα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ και θα εκδώσει προειδοποίηση προς τους καταναλωτές, σε περίπτωση που το προϊόν διατίθεται ήδη στην αγορά. Εάν το προϊόν εντοπιστεί στα σύνορα, η διαδικασία εισαγωγής διακόπτεται. Εάν το προϊόν εισάγεται από χώρες εκτός της ΕΕ, για παράδειγμα από την Κίνα, θα ενημερωθούν οι κινεζικές αρχές.

Ο ECHA δημοσιεύει ορισμένα από τα εν λόγω προϊόντα μέσω των διαύλων του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Για πρόσβαση στην πλήρη έκθεση του συστήματος Rapid Alert, ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο.