Nanomaterialen en gezondheid

Zijn stoffen in nanovorm gevaarlijker dan in hun normale grootte? Sommige wel, andere niet. Net als elke andere chemische stof, moeten nanomaterialen afzonderlijk worden beoordeeld.

Nanomaterialen en hun effecten op ons lichaam kunnen net zo uiteenlopend zijn als elke andere chemische stof. Nanomaterialen moeten daarom, net als andere stoffen, afzonderlijk worden beoordeeld. Als een stof in zijn bulkvorm als onschadelijk wordt beoordeeld, moet toch de stof in nanovorm worden onderzocht.

Hoe zoeken we uit of een nanomateriaal toxisch is?

Een van de dingen die wetenschappers proberen te achterhalen, is of nanomaterialen ons lichaam binnendringen en daar blijven en zich in de loop van de tijd ophopen, of dat ze worden uitgescheiden of verteerd. Dit is bepaald geen eenvoudige taak.

Bij het uitzoeken of een nanomateriaal schadelijk is of niet, moet naar veel zaken worden gekeken, zoals de grootte en de vorm en niet in de laatste plaats de manier waarop een deeltje zich gedraagt wanneer het wordt afgebroken tot nanogrootte. Sommige nanomaterialen kunnen bijvoorbeeld lichaamsdelen bereiken waar andere deeltjes niet kunnen komen, en u moet uitzoeken wat voor gevolgen dit zou kunnen hebben.

Dat ze uiterst klein zijn, maakt dit natuurlijk alleen maar moeilijker. Pas kort geleden zijn instrumenten ontwikkeld waarmee nanodeeltjes kunnen worden gedetecteerd en geanalyseerd.

Wat zijn de risico's?

Sommige nanomaterialen kunnen cellen in het lichaam beschadigen, terwijl van andere is aangetoond dat ze onschadelijk zijn. Door hun geringe grootte kunnen nanomaterialen diep in de longen doordringen wanneer ze worden geïnhaleerd. Daar aangekomen, kunnen ze mogelijk ontstekingen veroorzaken. Een ander risico is dat sommige nanomaterialen zich via het bloed kunnen verplaatsen en organen zoals de lever, de nieren, het hart of de milt kunnen binnendringen, waar ze mogelijk ziekten kunnen veroorzaken.

Uit studies bij ratten is gebleken dat sommige nanodeeltjes relatief vaker ontstekingen en kanker veroorzaken dan dezelfde stof in een grotere vorm.

Nanodeeltjes kunnen het menselijk lichaam op drie verschillende manieren binnenkomen:

U kunt ze inhaleren
U kunt ze eten of drinken
Of ze kunnen uw lichaam binnenkomen via de huid

Worden we blootgesteld?

Bij het beoordelen van het risico van nanomaterialen moet u ook uitzoeken of we eraan worden blootgesteld. Nanomaterialen worden op veel plaatsen aangetroffen, ook in de natuur. Ze komen bijvoorbeeld voor in as van een vulkaanuitbarsting, in stof en in zeewind, maar bijvoorbeeld ook in stedelijke omgevingen in uitlaatgassen van dieselmotoren.

Om de veiligheid van veel nanomaterialen op werkplekken en in consumentenproducten te kunnen beoordelen, hebben we meer informatie nodig.

ECHA en andere instanties proberen duidelijk te maken hoe wet- en regelgeving inzake chemische stoffen wordt toegepast op nanomaterialen, zodat het veilige gebruik ervan beter kan worden gewaarborgd.

Meer informatie over nanomaterialen en waar ze worden gebruikt.

MEER INFORMATIE